26 Aralık 2007 Çarşamba

Hangi Eser Antika Sayılıyor?

Antika konusuna giren eşyaların tanımını yapmak hemen hemen imkansızdır. Yer altından çıkan heykeller, taşlar, paralar, çini sobalar, mangallar, her türlü takı ve giyim eşyası, salon, yatak ve mutfak eşyaları, tablo ve levhalar, yazma kitaplar, kitap ciltleri, eski saatler, at eyerleri, hançer ve kılıçlar, silahlar, tespihler, nargileler, rahleler ve buraya sıralamaya gelmeyen nice eşya, araç ve gereç antika alanına girmektedir. Eğer bir sınıflama yapmak gerekirse, antikaların, toprak altından çıkmış olanları ayrı ve özel bir yere koyulmalıdır. Toprakla ilgili olmayan antikaların sanat değeri taşıması ekstra bir nitelikken, yapım tarihinin de ortalama altmış ya da yüz yıl arasında değişmesi gerekir. Bazı eşyalar antika niteliği taşımasalar bile, ünlü kişiler tarafından kullanılmış olmaları nedeniyle tıpkı antika gibi işlem görürler. Bu gibi eşyalar, sahiplerinin şöhretleri ve geçmişteki hatıraları açısından antika sayılabilirlerAntika konusuna giren eşyaların tanımını yapmak hemen hemen imkansızdır. Yer altından çıkan heykeller, taşlar, paralar, çini sobalar, mangallar, her türlü takı ve giyim eşyası, salon, yatak ve mutfak eşyaları, tablo ve levhalar, yazma kitaplar, kitap ciltleri, eski saatler, at eyerleri, hançer ve kılıçlar, silahlar, tespihler, nargileler, rahleler ve buraya sıralamaya gelmeyen nice eşya, araç ve gereç antika alanına girmektedir. Eğer bir sınıflama yapmak gerekirse, antikaların, toprak altından çıkmış olanları ayrı ve özel bir yere koyulmalıdır. Toprakla ilgili olmayan antikaların sanat değeri taşıması ekstra bir nitelikken, yapım tarihinin de ortalama altmış ya da yüz yıl arasında değişmesi gerekir. Bazı eşyalar antika niteliği taşımasalar bile, ünlü kişiler tarafından kullanılmış olmaları nedeniyle tıpkı antika gibi işlem görürler. Bu gibi eşyalar, sahiplerinin şöhretleri ve geçmişteki hatıraları açısından antika sayılabilirler.Sanatsal değer taşımalıİnsanlar, geçmişten günümüze, yaşamlarını biraz daha anlamlı kılacak, onlara zevk verecek uğraşlar içinde bulunmuşlardır. Bunlar içinde sanata ve estetiğe dayalı olan antikacılık, ülkemizde sanıldığından da yenidir. Eski eserin "asar-ı atika" adıyla anılmaya ve değerlendirilmeye başlanmasının üzerinden henüz bir yüz yıl bile geçmiş değildir."Eski eser"in, hayatın akışıyla birlikte geçip gittiği ve tarihe malolduğu doğrudur. Ancak bir eserin kullanım değerinin dışında da değeri olduğu hiç kuşkusuz bir gerçektir. Belki de antikacılığın Türkiye'de yeni yeni değer bulmasının nedeni bu gerçeğin yeni anlaşılmış olmasıdır.Ama artık bir eşyanın değeri yalnızca işlevine bağlı değil. Değeri belirleyen etkenlerin içinde, sanat değeri de çok önemli bir yer tutuyor. Yaşadığımız makina çağında insanlar, eski eşyanın daha fazla sanat değeri taşıdığına son yıllarda biraz daha çok inanır oldular. Bu yüzden belli başlı büyük Avrupa şehirlerinde geniş alanlara yayılan bit pazarları oluştu. Bunlar giderek öylesine kişilik kazandılar ki, alışılmış "bit pazarı" kavramından çıktılar. Hatta bazı ülkelerde bit pazarları, eski sanat eserleri ve antikaların satıldığı yerler haline geldiler. Bu arada antikacılıkla ilgili yayınlar da giderek arttı. Çünkü bu işle ilgilenen insanlar piyasayı genişletmek ve yeni antika meraklılarını da aralarına kazandırmak için çabalıyorlar.Aykırı parçaAntika pazarlarımızda sayıca çok olan ve devreden eserler son ikiyüz yılın yapıtlarıdır. Bunların yanısıra nadir olarak bir parça ele geçtiğinde, ki bu tarihi bir halı, kilim veya bir Osmanlı seramiği olabilir, bu "aykırı parça" olarak kabul edilir. "Aykırı parça", sahibi için gerek parasal anlamda, gerekse manevi anlamda bir cevherdir. Antika kolleksiyonculuğu tutkusunun nedenleri arasında bir geleneğin oluşmasına meydan veren duygular ile geçmişe ve eski eşyaya saygı vardır diyebiliriz.Eski eser toplamanın belirli bir kültüre bağlı olduğu bu konunun en can alıcı noktasını teşkil ediyor. Hiç kuşkusuz eski eser toplayan biri bunlara para dökerken ne yaptığını bilmek zorundadır. En azından o eşyaya sahip olmanın gururunu yaşamak istemelidir.

Hiç yorum yok: